Miya
*Nerv impulsi 270 km/s tezlikka ega.
*Miya ish faoliyati uchun shunday energiya kerakki, hatto uning quvvatidan 10 vattli lampochka yoqish mumkin.
* Inson miyasidagi bir hujayra istalgan ensklopediyadan 5 marta ko’p ma’lumot saqlash kuchiga ega.
* Qon aylanish sistemasiga kiradigan Kislorodning 20%i miya uchun sarflanar ekan.
* Kunga nisbatan tunda inson miyasi faolroq bo’ladi.
* Olimlarni aytishlaricha IQ darajasi baland odamlar ko’p tush ko’rarkan.
* Neyronlar(miya hujayralari) insonni butun umri davomida o’sib rivojlanib boradi.
* Axborotlar turli neyronlardan turlicha tezlikda tarqaladi.
* Miyaning o’zi og’riqni his qilmas ekan.Miyaning 80%i suvdan iborat.
Sochlar va tirnoqlar
* Yuzdagi tuklar tananing boshqa joydagilarga nisbatan tezroq o’sadi.
*Kun ora inson o’rtacha 60 – 100 soch tolasi yo’qotadi.
* Ayol kishining soch diametri erkak kishinikiga nisbatan 2 marta kichikroq.
*Insonning bir soch tolasi 100 g ga yaqin yukni ko’tara oladi.
* O’rta barmoqdagi tirnoq boshqa barmoqdagi tirnoqlardan tezroq o’sadi.
* Shimpanze tanasining 1 sm kvadrat qismidagi tuklar soni inson boshining 1 sm kvadrat qismidagi soch tolalari bilan teng miqdorda ekan.
* Malla sochli odamlarda boshqa tusdagi sochli odamlarga nisbatan soch tolalar soni ko’proq ekan.
* Qo’limizdagi tirnoqlar oyoqlardagi tirnoqlarga nisbatan 4 marta tezroq o’sadi.
* Inson sochining o’rtacha umr davomiyligi 3-7 yil hisoblanadi.
* Sezilarli kal bo’lish uchun sochlarni yarmini olib tashlash kerak bo’ladi.
* Inson sochi doimiy yangilanib turadi.
Ichki a’zolar
* Ichimizdagi eng katta ichki a’zo bu – ingichka ichakdir.
* Inson yuragi shunday bosim yaratadiki, xatto qon 7 metr balandlikka sochilishi mumkin.
* Oshqozonda hosil bo’ladigan kislota hatto britva lezviyasini butunlay yemirishga qodir.
* Inson tanasidagi tomirlarning umumiy uzunligi – 96 kmga yaqin.
* Oshqozon har 3-4 kun ichida mutloq yangilanadi.
* O’pkani yoygandagi umumiy yuza tennis maydonining yuzi bilan teng.
* Ayol kishining yuragi erkak kishining yuragiga nisbatan tezroq uradi.
* Olimlarning aytishicha jigarning 500dan ortiq funksiyalari mavjud.
* Aorta tomirning diametri bog’ sug’orishda quviri diametriga teng.
* Yurak sig’ishi uchun chap o’pka o’ngdagisidan kichikroq.
* Ichki organlarni ko’p qismini olib tashlab ham uzoq vaqt yashash mumkin.
* Buyrak osti bezlari inson umri davomida o’z razmerini o’zgartirib boradi.
Tanamizning ajabtovur funksiyalari
* Chuchkurish tezligi 160 km/soat ekan.
* Yo’tal tezligi hatto 900 km/soatga yetadi.
* Ayollar erkaklarga qaraganda ikki marta ko’proq ko’zini ochib yumadi.
* To’liq peshob pufakchasi softbol sportining koptogi razmeriga yetadi.
* Inson hayoti davomida iste’mol qiladigan mahsulotlarning 75%ini suv tashkil etadi.
* Oyoqlarimizda 500 000ga yaqin ter bezlari mavjud bo’lib, ular hatto kuniga 1 litrgacha ter ishlab chiqarishi mumkin.
* Inson hayoti davomida shunchalik ko’p so’lak ishlab chiqaradiki, undan ikki basseyn hovuzini to’ldirish mumkin.
* Inson tanasidan kuniga o’rtacha 14 marotaba gaz chiqaradi.
* Quloqning ichki tomonidan ishlab chiqariladigan oltingugurt quloq salomatligi uchun foydali.
Sezgi
* Tushlikdagi to’yib ovqatlanishdan so’ng biz yomonroq eshitamiz.
* Har uch odamning birida 100 foizli ko’rish qobilyatiga ega.
* Agar so’lakka nimadir aralashsa biz tam bila olmaymiz.
* Hid bilish qobilyati erkaklarga nisbatan ayollarda kuchliroq.
* Burun 50000 ga yaqin hidlarni saqlab qoladi.
* Ko’z qorachig’i ozgina shovqin tufayli ham kattalashishi mumkin.
* Har bir insonning o’zgacha isi(hidi) mavjud.
Qarilik
* Inson 60 yoshga yetganda tam bilish retseptorlarini yarmini yo’qotadi.
* Inson ko’zlari butun hayoti davomida bir razmerda, quloq va burunlar doimiy o’sib boradi.
* 60 yoshga yetganda 60% erkaklar va 40% ayollar hurrak ota boshlaydi.
* Bolaning bosh qismi tug’ilganda butun uzunligini chorak qismini, 25 yoshga kirganda esa 8 dan bir qismini tashkil etadi.
Kasalliklar va jarohatlar
* Sovuq xonada uxlash inson sog’ligi uchun salbiy ta’sir ko’rsatadi.
* Quyosh nuralarida toblanganingizda kapilyar tomirlaringiz zararlanadi.
* 90% kasalliklar stress natijasida kelib chiqadi.
Mushak va suyaklar
* Siz jilmayish uchun 17, qoshlaringizni chimirish uchun esa 43ta mushaklaringizni harakatlantirasiz.
* Bolalar 300ga yaqin suyak bilan tug’iladi, voyaga yetganlarida esa suyaklar soni 206 tani tashkil etadi.
* Bo’yimiz kechqurunga qaraganda ertalab 1 santimetr baland bo’ladi.
* Insonning eng kuchli muskuli bu – tildir.
* Inson tanasidagi eng og’ir suyak bu – Jag’ suyagidir.
* Bir qadam tashlash uchun biz 200ga yaqin mushaklarimizni harakatga keltiramiz.
* Tish- hech qachon qayta tiklanmaydigan yagona tana azosi.
* Muskullar shishidan ikki marta kam kichrayadi.
* Bazibir suyaklar po’latdan qattiq.
* Oyoq kaft suyaklari barcha suyaklarning chorak qismini tashkil etadi.
Hujayra miqyosida
* Tananing 1 kvadrat santimetr joyida 16000 bakteriya mavjud.
* Har 27 kun ichida sizning teringiz mutloq yangilanadi.
* Har daqiqada inson tanasida 3 000 000 ga yaqin hujayra nodub bo’ladi.
* Har soatda terining 600 000 dan ortiq qismi yo’qoladi.
* Har kuni sog’lom inson tanasida 300 milliard yangi hujayralar paydo bo’ladi.
* Tilning izlari o’zgachadir ular bir biriga o’xshamaydi.
* Inson tanasidagi mavjud temir moddasidan hatto 6 santimetrli miq yasash mumkin.
* Dunyoda eng ko’p tarqalgan qon gruppasi bu – I guruhdir.
* Lablarning qizil bo’lishiga sabab – uning terisi ostida minglab kaplyar tomirlar mavjud.
Turli xil.
* Odamlar yeguliksiz uzoq vaqt yashashi mumkin, ammo uxlamasdan yashay olmaydi.
* Ko’z yoshi tarkibida lizotsim fermenti mavjud bo’lib, u ko’p bakteriyalarni yo’qotishga qodir.
* Inson tanasining yarim soatdagi sarflaydigan energiya yarim lirt suvni qaynatishga sarflanadigan energiyaga teng.
* Odamlar qo’rqqanida quloqlar ko’proq oltingugurt ishlab chiqaradi.
* Siz o’zingizni hech qachon qitiqlay olmaysiz.
* Qo’laringizni ikki tomonga keng ochkaningizdagi uzunlik bu sizning bo’yingiz uzunligi bilan teng.
* Inson hissiyotlari sababli ko’z yosh to’kadigan(yig’laydigan) yagona mavjudot.
* Ayollar erkaklarga nisbatan kuniga 50 kaloriya kam yog’ sarflaydi.
* Burun va lablar orasidagi joy nomi – burun tarnovi deb ataladi
manba: shifo.uz
