Biz "Microsoft” deganda Bill Geytsni, "Apple” deganda Stiv Jobsni, boks deganda Mayk Taysonni, "Formula 1” deganda Shumaxerni ko'z oldimizga keltiramiz. Lekin dunyoda shunday mashhur brendlar borki, ularning asoschilari yoki rahbarlarini deyarli hech kim bilmaydi. Bugungi reytingimiz ana shunday mashhur brendlarning mashhur bo'lmagan sohiblaridan tuzilgan.
Li Gon Xi
Brend: Samsung
Boyligi miqdori: 13 mlrd. dollar
72 yoshli Li Gon Xi —Samsung asoschisi Li Byon Chxolning uchinchi o'g'li. Li Gon Xi o'z ishini 1968 yili Samsung Groupda boshlagan. 1987 yili otasining o'limidan so'ng boshqaruvni o'z qo'liga olgan. Businessweek jurnalining ma'lumotiga qaraganda, Samsung Groupning yillik daromadi Janubiy Koreya YaIMning 17 foiziga teng. Samsung Electronics kompaniyasi dunyoning eng yirik korporatsiyalari reytingida 14-o'rinda. 2009 yilda Li Gon Xi kompaniyaga etkazgan zarari uchun shartli ravishda uch yilga ozodlikdan mahrum etilgan va 90 million dollar jarima to'lashga hukm qilingan, lekin keyinroq mamlakat prezidenti uni afv etgandi.
Marsel Xerrmann Telesh, Jorje Paulo Lemann va Karlos Alberto Sikupira
Boyligi miqdori: 9,1 mlrd. dollar., 17,8 mlrd. dollar. va 7,9 mlrd. dollar.
Brendlar: Budweiser, Stella Artois, Hoegaarden, Burger King, Heinz va boshqalar
Braziliyalik uch biznesmen 1970-yillarda birga ishlashni boshlashgan. Ular 1998 yilda o'zlarining Banco Garantia deb nomlanuvchi bankini 675 million dollarga Credit Suisse First Boston bankiga sotishgan. 2001 yili Braziliyaning Brahma vaAntarctica pivo ishlab chiqaruvchi kompaniyalari AmBev nomi bilan yagona xoldingga birlashganida bu xoldingni aynan yuqorida aytib o'tilgan biznesmenlar boshqarishgan. Oradan uch yil o'tgach, Belgiyaning Interbrew kompaniyasi bilan birlashdi va InBev nomini oldi. Hozirda kompaniya dunyodagi eng yirik pivo ishlab chiqaruvchi hisoblanadi (200ga yaqin nomda pivo chiqaradi, bular orasida "Sibirskaya korona” va "Tolstyak” pivolari ham bor). Korporatsiya 2012 yili 40 mlrd. dollar. dollar daromad ko'rgan. 2010 yilda biznesmenlar Burger King restoranlar tarmog'ini, o'tgan yili esa ketchup ishlab chiqaruvchi Heinz kompaniyasini sotib olishdi.
Leonardo Del Vekkio
Boyligi miqdori: 15,3 mlrd. dollar
Brendlar: Ray-Ban, Oakley Del Vekkio etti yoshga to'lganida otasi vafot etadi va u bolalar uyida tarbiyalanadi. Maktabni bitirgach, avtomobillar uchun ehtiyot qismlari va ko'zoynaklar tayyorlaydigan fabrikada ishlay boshlaydi. 1961 yili, 26 yoshida Luxottica kompaniyasini tashkil etadi. Hozirda Italiyada Del Vekkioni ko'zoynaklar qiroli deb atashadi. U tashkil qilgan Luxottica quyoshda himoya qiluvchi ko'zoynaklar ishlab chiqaruvchi dunyodagi eng yirik kompaniyadir.
Stefan Kvandt, Syuzan Klatten va Yoxanna Kvandt
Boyligi miqdori: 11,9 mlrd., 14,3 mlrd. va 10,6 mlrd. dollar Brend: BMW 47 yoshli Stefan va 51 yoshli Syuzan BMWni bankrot bo'lishdan va Daimler-Benzga sotilib ketishidan saqlab qolgan investor Gerbert Kvandtning (1982 yilda vafot etgan) farzandlaridir. Ularning onasi Yoxanna Gerbertning kotibasi bo'lgan va keyinchalik unga turmushga chiqqan. Oilaga BMWning 47 foiz aktsiyasi tegishli, Stefan va Syuzan esa avtokontsernning direktorlar kengashiga kiradilar.
Alexandro Santo-Domingo Davila
Boyligi miqdori: 11,7 mlrd. dollar
Brendlar: Miller, Grolsch, Pilsner Urquell va boshqalar Kolumbiyalik milliarder va pivo magnati Xulio Mario Santo-Domingoning o'g'li. 2005 yili Santo-Domingo Kolumbiyadagi Bavaria pivo ishlab chiqarish kompaniyasi aktsiyalarini SABMiller xoldingi ulushiga almashtirgan. Xolding pivo ishlab chiqarish bo'yicha dunyodagi ikkinchi yirik kompaniya bo'lib, o'tgan yili 34 mlrd. dollar foyda ko'rgan. Alexandro 2011 yilda otasining o'limidan so'ng oilaviy kompaniya rahbariga aylangan.
Sharlin de Korvalo-Xayneken
Boyligi miqdori: $11 mlrd. dollar
Brend: Heineken Ro'yxatdagi yana bir merosxo'r: 59 yoshli Sharlin — gollandiyalik biznesmen Alfred Xaynekenning qizi va kompaniya asoschisi Jerar Xaynekenning chevarasi. Sharlinga kompaniyaning 25 foiz ulushi tegishli, uning eri Mishel de Korvalo esa kompaniya direktorlar kengashi tarkibida.
Keld Kirk Kristiansen
Boyligi miqdori: 7,3 mlrd. dollar
Brend: Lego
O'yinchoq kompaniyasi asoschisi Ole Kirk Kristiansenning nabirasi. 1979 yili 33 yoshida kompaniya boshlig'i bo'lgan, 2004 yili Lego Group prezidentligidan iste'foga chiqqan. U va uning o'g'li Tomas Kirk Kristiansen Lego Group direktorlar kengashi tarkibiga kiradi.
Chon Mon Gu
Boyligi miqdori: 6,3 mlrd. dollar
Brend: Hyundai Hyundai asoschisi Chon Chju Yonning 76 yoshli o'g'li. 2000 yildan buyon Hyundai Motor Companyni boshqarib keladi. 2012 yili kompaniya 4,4 mln. dona avtomobil sotdi. Chon Mon Guning ukasi, milliarder Chon Mon Jun Hyundai Heavy Industries kemasozlik kompaniyasi rahbari.
Mariya Asunson Aramburuzabala
Boyligi miqdori: 5 mlrd. dollar
Brend: Corona Meksikaning Grupo Modelo pivo ishlab chiqarish kompaniyasi asoschisining nabirasi. 1995 yili otasining o'limidan so'ng u singlisi bilan Grupo Modeloning sotilib ketmasligi uchun bor kuchi bilan harakat qildi. Baribir 2012 yili Anheuser-Busch InBev kompaniyasi Grupo Modeloning 50 foiz ulushini sotib olishga tayyorligini bildirdi. Monopoliya yuz bermasligi uchun bunga AQSh Adliya vazirligi qarshi chiqdi.
Lesli Veksner
Boyligi miqdori: $4,5 mlrd. dollar
Brend: Victoria's Secret 1963 yili Veksner xolasidan 4000 dollar qarz olib, The Limited deb nomlangan kiyimlar do'koni tarmog'ini tashkil etgan. 1982 yilda esa u Victoria's Secret kompaniyasini 1 million dollarga sotib olgan. Hozirda kompaniyaning yillik daromadi 6,1 mlrd. dollar. Ogayo shtati universtitetini bitirgan Veksner talabalar va o'qituvchilarga saxovat ko'rsatib keladi. 1989 yili u universitet tibbiy markaziga 75 mln. dollar ajratgan.
Barbara Karlson Keydj va Merilin Karlson Nelson
Boyligi miqdori: 4,1 mlrd. dollardan
Brendlar: Radisson, TGI Friday's 1938 yili 55 dollar qarz olib Gold Bond Stamp Company (hozirda Carlson deb nomlanadi) kompaniyasini tashkil etgan Kurt Karlsonning qizlari. Oilaning ilk biznesi oziq-ovqat do'konlari bo'lgan. 1962 yilda kompaniya Minneapolisdagi Radisson mehmonxonasini, 1975 yili esa TGI Friday's tezkor ovqatlanish tarmog'ini sotib olgan. 1999 yili Kurt Karlsonning vafotidan so'ng kompaniya boshqaruviga Merilin Karlson Nelson keldi. 2008 yili u o'rnini qizi Diana Nelsonga bo'shatib berdi. Hozirda Carlson kompaniyasi tarkibida 1300ta Radisson, Park Inn va Park Plaza mehmonxonalari hamda 900dan ortiq TGI Friday's restoranlari bor.
Fred Delyuka
Boyligi miqdori: $2,6 mlrd. dollar Brend: Subway 1965 yili 17 yoshli Fred DeLyuka universitetda o'qishiga pul topish uchun dunyodagi birinchi sendvich sotuvchi nuqtani tashkil etgandi. Unga bu ishni boshlash uchun do'sti Piter Bak 1000 dollar pul berib turgan. 1968 yili tarmoq Subway deb nomlandi, oradan 10 yil o'tgach 100dan ortiq savdo nuqtalariga ega bo'ldi. Hozirda Subway tarmog'iga dunyoning 102 mamlakatida 40 000dan ortiq restoranlar kiradi.
Isaak Perlmutter
Boyligi miqdori: $2,4 mlrd. dollar
Brend: Marvel "Temir odam», "O'rgimchak odam”, "Kapitan Amerika”, "Xalk”, "Qasoskorlar” — bularning barchasi Marvel Entertainment kompaniyasi komikslarining bir qismi. Kompaniyani 70 yoshli Isaak Perlmutter boshqaradi (Rasmda yoshligi). Isroil armiyasida xizmat qilgach, u cho'ntagida 250 dollar pul bilan AQShga yo'l oladi. Uning ilk bizneslaridan biri arzonlashtirilgan mollar do'koni bo'lgan. 1997 yili u inqiroz yoqasiga kelib qolgan Marvel Comics kompaniyasini sotib oldi. Perlmutter rahbarligi ostida kompaniya gullab-yashnay boshladi va u 2009 yili kompaniyani Disneyga 4,2 mlrd. dollarga sotdi. Lekin bosh direktorlik lavozimini saqlab qoldi.
Maqolani tayyorlashda biznestrener.uz va Forbes.ru ma'lumotlaridan foydalanildi.